Nieodłącznym elementem aktywności fizycznej są różnego typu urazy. Kontuzja może przytrafić się każdemu, zarówno profesjonaliście jak i osobie uprawiającej sport rekreacyjnie. Jedną z najczęściej występujących kontuzji u sportowców są urazy kolana. Po każdym uszkodzeniu stawu kolanowego należy skonsultować się ze specjalistą. Diagnozowaniem i leczeniem kontuzji u osób aktywnych zajmują się lekarze ortopedzi. Różne rodzaje obrażeń wymagają stosowania różnych technik terapii. W zależności od stopnia obrażeń wykorzystuje się metody leczenia zachowawczego, farmakologicznego i operacyjnego. W jakich przypadkach wskazany jest zabieg artroskopii kolana?
Kto ze sportowców najczęściej ulega kontuzjom?
Statystyki pokazują, że na największe ryzyko uszkodzenia ciała podczas treningu narażeni są amatorzy. Osoby stawiające pierwsze kroki w danej dyscyplinie często zapominają, jak ważne jest rozpoczęcie treningu od rozgrzewki, prawidłowa technika wykonywania ruchów, dostosowanie intensywności ćwiczeń do własnych możliwości kondycyjnych czy chociażby odpowiedni strój i obuwie. W sporcie zawodowym kontuzje przytrafiają się rzadziej, jednak bywają one poważniejsze.
Anatomia stawu kolanowego
Staw kolanowy jest największym stawem w ciele człowieka. Stanowi ruchome połączenie zakończeń trzech kości: udowej, piszczelowej oraz rzepki. Jego zadanie polega na wykonywaniu ruchów prostujących, zginających i rotacyjnych. Budowa kolana jest dość skomplikowana, dlatego często ulega ono różnym uszkodzeniom. Ważnymi elementami strukturalnymi są pełniące rolę amortyzatorów łąkotki oraz stabilizujący kolano aparat więzadłowy. Gładki ruch pomiędzy kośćmi umożliwia pokrycie ich fragmentów chrząstką szklistą. Stawy kolanowe poddawane są znacznym obciążeniom – dźwigają w końcu cały ciężar ciała człowieka.
Urazy stawu kolanowego u sportowców
Aż 15-30% pacjentów gabinetów ortopedycznych stanowią osoby z obrażeniami kolan. Urazy najczęściej dotyczą piłkarzy, koszykarzy, tenisistów, siatkarzy, hokeistów, biegaczy, narciarzy i snowboardzistów. Kontuzje kolan u osób aktywnych fizycznie są zwykle wywołane czynnikami mechanicznymi (rzadziej postępującymi zmianami zwyrodnieniowymi). Popularnym urazem u są skręcenia oraz zwichnięcia stawu kolanowego. Skręcenie polega na przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu kończyny, z kolei zwichnięcie jest utratą prawidłowej łączności tworzących staw kości. U sportowców często dochodzi do uszkodzenia łąkotek. Typowymi objawami są ból zlokalizowany w okolicy szpary stawowej, uczucie przeskakiwania w kolanie podczas ruchu i opuchlizna. Szczególnie niebezpieczne bywają uszkodzenia więzadeł, do których najczęściej dochodzi w chwili oddziaływania na kolano dużych sił. Jeśli dojdzie do zerwania więzadła, staw kolanowy traci stabilność.
Czym jest artroskopia kolana?
Gdy doszło do urazu lub przeciążenia kolana, ortopeda może zalecić wykonanie artroskopii. To mało inwazyjny zabieg przeprowadzany zazwyczaj w znieczuleniu podpajęczynówkowym (przy bardziej skomplikowanych urazach można zastosować pełną narkozę). W niektórych przypadkach artroskopia może pełnić również funkcję diagnostyczną. Decyzja o skierowaniu na operację poprzedzona jest badaniem fizykalnym oraz badaniami obrazowymi kolana (zwykle są to ultrasonografia i rezonans magnetyczny). Artroskopię kolana zaleca się między innymi przy uszkodzeniach łąkotki, urazach więzadła krzyżowego przedniego, obrażeniach chrząstki stawowej i zespole bocznego przyparcia rzepki.
